മനു മനേക്ക്: ഇന്ത്യൻ ഓഹരി വിപണിയുടെ കറുത്ത കോബ്ര

ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തിക പൈതൃകത്തിലെ ഏറ്റവും രൗദ്രമായ കഥകളിൽ ഒന്നാണ് മനു മനേക്കിന്റെ കഥ. 1970 കളിലും 1980 കളിലും ഓഹരി വിപണിയെ വിറ്റെടുത്ത ഈ വ്യാപാരി “കറുത്ത കോബ്ര” എന്ന വിളിപ്പേരിനർഹനായി.

ആരംഭകാലം

1940 കളിൽ കൽക്കട്ടയിൽ ജനിച്ച മനേക്ക്, ഇന്ത്യൻ ഓഹരി വിപണി നിയന്ത്രണരഹിതവും വഴിവാണവുമായിരുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽ തന്റെ സാമ്പത്തിക യാത്ര ആരംഭിച്ചു. 1988-ൽ സെക്യൂരിറ്റീസ് ആൻഡ് എക്സ്ചേഞ്ച് ബോർഡ് ഓഫ് ഇന്ത്യ (സെബി) സ്ഥാപിതമാകുന്നതിനു മുമ്പ്, വിപണി തന്ത്രവേദികൾക്ക് തുറന്നുകിടന്നിരുന്നു.

വിപണി നിയന്ത്രണത്തിന്റെ കലകൾ

മനേക്കിന്റെ തന്ത്രം സങ്കീർണവും പ്രഹരകവുമായിരുന്നു. കുറഞ്ഞ വ്യാപാര വോളിയങ്ങളുള്ള ഓഹരികളെ തിരഞ്ഞെടുത്ത് അവയുടെ വിലകൾ കുതിച്ചുയർത്തുകയോ താഴ്ത്തുകയോ ചെയ്യുന്ന രീതി അവലംബിച്ചു. ഗഹനമായ വിപണി വ്യൂഹം, തന്ത്രപരമായ ബന്ധങ്ങൾ, കമ്പനികളുടെ നിസ്സഹായാവസ്ഥ എന്നിവ കൃത്യമായി വിലയിരുത്തുന്ന കഴിവ് മനേക്കിന്റെ വിശിഷ്ടതയായിരുന്നു.

റിലയൻസുമായുള്ള സംഘട്ടനം

മനേക്കിന്റെ കരിയറിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ സംഭവം ധിരുഭായ് അംബാനിയുടെ റിലയൻസ് ഇൻഡസ്ട്രീസുമായുള്ള യുദ്ധമാണ്. 1980 കളുടെ ആരംഭത്തിൽ, കമ്പനി വളർച്ചയുടെ മുൻനിരയിലായിരിക്കെ, മനേക്ക് അതിനെ ലക്ഷ്യമാക്കി. വ്യാജ അഭ്യൂഹങ്ങൾ പരത്തി, കരിമൂർഖൻ കാർട്ടലിനെ ഉപയോഗിച്ച് ഓഹരി വില താഴ്ത്താൻ ശ്രമിച്ചു.

എന്നാൽ അംബാനി അദ്ദേഹത്തിനേക്കാൾ കൗശലവാനായിരുന്നു. തന്റെ നെറ്റ്‌വർക്കും കണക്ഷനുകളും ഉപയോഗിച്ച് മനേക്ക് വിറ്റഴിക്കുന്ന ഓഹരികൾ വാങ്ങിക്കൂട്ടി. ഒടുവിൽ, മനേക്കിന്റെ ശ്രമങ്ങൾ പരാജയപ്പെട്ടു.

ഹർഷാദ് മേത്തയുമായുള്ള സഹകരണം

1991 ലെ വിപണി തകർച്ചയുടെ സാഹചര്യത്തിൽ, മനേക്ക് മറ്റൊരു സ്റ്റോക്ക് ബ്രോക്കർ ഹർഷാദ് മേത്തയുമായി സഹകരിച്ചു. മേത്തയുടെ ബാങ്കിംഗ് സിസ്റ്റത്തിലെ വ്യാജ രസീതുകളും, മനേക്കിന്റെ തന്ത്രവും കൂടി വിപണിയെ രക്തക്കളമാക്കി.

തകർച്ച

സെബിയുടെ വരവും, രാകേഷ് ജുൻജുൻവാലയെ പോലുള്ള പുതിയ തലമുറ നിക്ഷേപകരുടെ വളർച്ചയും മനേക്കപ്രകാരമുള്ള വ്യാപാരികളുടെ സ്വാധീനം കുറച്ചു. നിയമപരമായ നിയന്ത്രണങ്ങളും വിപണിയിലെ സുതാര്യത വർദ്ധിക്കലും അവരുടെ തന്ത്രങ്ങൾ ദുഷ്കരമാക്കി.

പാരമ്പര്യം

മനു മനേക്ക് ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തിക ചരിത്രത്തിലെ തന്ത്രവേദിയിൽ ഒരു സംഘർഷ സന്ദർഭമാണ്. അദ്ദേഹം പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്നത് ഒരു കാലഘട്ടത്തെയാണ്, അതിൽ വ്യക്തിഗത മാനേജർമാർക്ക് വിവര വ്യതിയാനവും തന്ത്രപരമായ കയ്യേറ്റവും വഴി ഓഹരി വിലകളെ വലിയ തോതിൽ സ്വാധീനിക്കാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നു.

അവസാന കുറിപ്പ്

മനേക്കിന്റെ രീതികൾ വിവാദാസ്പദമായിരുന്നെങ്കിലും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഥ ഇന്ത്യൻ ഓഹരി വിപണിയുടെ വഴിത്തിരിവുകളെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു മനോഹര വിവരണമാണ്. നിയന്ത്രണരഹിത വിപണിയിൽ നിന്ന് ഒരു കൂടുതൽ സുതാര്യവും നിയന്ത്രിതവുമായ സംവിധാനത്തിലേക്ക്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ യാത്ര ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തിക മണ്ഡലത്തിന്റെ പരിണാമത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു.

വ്യാഖ്യാനം: ഈ ലേഖനം ചരിത്ര വിവരണങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ എഴുതപ്പെട്ട